«مَنْ كٰانَ عَدُوًّا لِلّٰهِ وَ مَلاٰئِكَتِهِ وَ رُسُلِهِ وَ جِبْرِيلَ وَ مِيكٰالَ فَإِنَّ اَللّٰهَ عَدُوٌّ لِلْكٰافِرِين»هر که دشمن خدا، و فرشتگان و فرستادگان او، و جبرئیل و میکائیل است [بداند که ] خدا یقینا دشمن کافران است.
(بقره/۹۸)
نام جبریل سه بار، و نام میکال یک بار در قرآن مجید، در همین مورد آمده است و از همین آیات استفاده مى شود هر دو، از فرشتگان بزرگ و مقرب خدایند (در تلفظات معمولى مسلمین جبرئیل و میکائیل هر دو با همزه و یاء تلفظ مى شود، ولى در متن قرآن تنها به صورت جبریل و میکال آمده است) جمعى عقیده دارند که جبریل لفظى است عبرانى و اصل آن جبرئیل به معنى مرد خدا یا قوت خدا است ( جبر به معنى قوت یا مرد و ئیل به معنى خدا است).
???
به موجب آیات مورد بحث، جبرئیل پیک وحى خدا بر پیامبر، و نازل کننده قرآن بر قلب پاک او بوده است، در حالى که در سوره نحل آیه ۱٠۲ واسطه وحى روح القدس معرفى شده.
و در سوره شعراء آیه ۱۹۱ مى خوانیم: قرآن را روح الامین براى آن حضرت آورده، ولى همان گونه که مفسران تصریح کرده اند: منظور از روح القدس و روح الامین همان جبرئیل است.
????
ضمناً احادیثى در دست داریم که به موجب آنها جبرئیل به صورت هاى گوناگون بر پیامبر نازل مى شد، و در مدینه جبرئیل غالباً به صورت دحیه کلبىکه مردى بسیار زیبا بود بر آن حضرت نمایان مى گشت.
از سوره نجم استفاده مى شود که پیامبر(صلى الله علیه وآله) جبرئیل را دو بار به صورت اصلیش مشاهده کرد.
در کتب اسلامى معمولاً چهار فرشته مقرب خدا را جبرئیل، میکائیل، اسرافیل و عزرائیل شمرده اند که از میان اینها جبرئیل از همه برتر است.
♦♦♦♦
در منابع یهود نیز سخن از جبریل و میکال آمده است، از جمله در کتاب دانیال جبرئیل به عنوان مغلوب کننده رئیس شیاطین و میکائیل به عنوان حامى قوم اسرائیل معرفى شده.
بعضى از محققان مى گویند در منابع یهود چیزى که دلالت بر خصومت جبریل با آنها داشته باشد دیده نشده، و این خود مؤید آن است که اظهار عداوت یهودیان معاصر پیامبر(صلى الله علیه وآله) نسبت به جبریل بهانه اى بیش نبوده، تا به وسیله آن از پذیرش اسلام سر باز زنند; چرا که در منابع مذهبى خودشان ریشه اى نداشته است.
«تفسیر نمونه/ذیل آیه 98، سوره بقره»
آخرین نظرات