ركوع و سجده طولاني
قال الصادق - عليه السلام - :
و عليكم بطول الركوع و السجود فان احدكم اذا طال الركوع و السجود يهتف ابليس من خلفه ، فقال يا ويلتاه !اطاعوا و عصيت و سجدوا و ابيت ؛
بر شما باد به طول ركوع و سجده ، كه هرگاه يكي از شما ركوع و سجده اش طول بكشد شيطان به دنبال او فرياد مي زند : واي بر من ! او اطاعت كرد و من معصيت كردم او سجده كرد و من سر باز زدم .
(بحارالانوار ، ج 78 ، ص 199 ، مواعظ العدديه ، ص 242)

(1). تفسیر نور، قرائتی، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، تهران، 1384 ش، چ 11، ج 2، ص 156.
(2). «اولین دانشگاه، آخرین پیامبر»، دکتر سید رضا پاک‏نژاد، انتشارات اسلامیه، تهران، 1361 ش، ج 3، ص 80.
(3). سلامتی و طول عمر در احکام اسلام، مهدی طاهری، انتشارات عصر جوان، قم، 1385 ش، ص 196.
(4). میزان الحکمه، ری شهری، ترجمه حمیدرضا شیخی، دار الحدیث، قم، 1384 ش، چ 5، ج 8، ص 3834، ح 13184.
(5). آل عمران/ 134.
(6). تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، دار الکتب الاسلامیه، 1385 ش، چ 37، ج 3، ص 130؛ تفسیر نور، قرائتی، ج 2، ص 156.
(7). اصول کافی، شیخ کلینی، ترجمه سید جواد مصطفوی، دفتر نشر فرهنگ اهل‏بیت‌علیهم‌السلام، تهران، 1345 ش، ج 4، ص 4، ح 7.
(8). میزان الحکمه، ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی، ج 4، ص 1702، ح 5815.
(9). بقره/ 212.
(10). تفسیرنمونه، قرائتی، ج 1، ص 331.
(11). آفتاب خوبان، سید علی اکبر صداقت، نشر بکا، قم، 1387 ش، چ 1، ص 44.
(12). میزان الحکمه، ری شهری، ج 4، ص 1932، ح 6759.
(13). یونس/ 64.
(14). تفسیر نور، قرائتی، ج 5، ص 235.
(15). مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ترجمه الهی قمشه‏‏ای، مؤسّسه جهانی خدمات اسلامی، تهران، 1369 ش، زیارت جامعه کبیره، ص998.
(16). اصول کافی، کلینی، ترجمه سید جواد مصطفوی، ج 2، ص 40.
(17). نساء / 59.
(18). تفسیر نور، قرائتی، ج 2، ص 311.
(19). تو برای من، به منزلة هارونی برای موسی‌علیه‌السلام.
(20). احکام جوانان، محمود اکبری، بوستان کتاب، قم، 1382 ش، ص 140.
(21). میزان الحکمه، ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی، ج 5، ص 2392، ح 8302.
(22). بقره / 43.
(23). تفسیر نمونه، مکارم، ج 1، ص 253؛ تفسیر نور، قرائتی، ج 1، ص 102.
(24). تفسیر نمونه، مکارم، ج 22، ص 186.
(25). میزان الحکمة، ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی، ج 5، ص 2422، ح 8348.
(26). حجرات / 11.
(27). تفسیر نور، قرائتی، ج 11، ص 182.
(28). «خنده، شوخی، شادمانی»، احمد لقمانی، نشر سابقون، قم، 1380 ش، ص 38.
(29). میزان الحکمه، ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی، ج 11، ص 5206، ح 17727.
(30). نجم / 43 و 42.
(31). تفسیر نور، قرائتی، ج 11، ص 334.
(32). فروع کافی، کلینی، دار الکتب اسلامیه، تهران، 1362 ش، چ 2، ج 5، ص 380.
(33). میزان الحکمه، ری شهری، ج 10، ص 4814، ح 16458.
(34). بقره / 185.
(35). تفسیر نور، قرائتی، ج 1، ص 287.
(36). مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ترجمه الهی قمشه‏‏ای، مناجات خمس عشر، مناجات الشّاکین، ص 219.
(37). میزان الحکمه، ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی، ج 1، ص 58، ح 124.
(38). یوسف / 53.
(39). تفسیر نور، قرائتی، ج 6، ص 99.
(40). کشکول شیخ بهایی، ترجمه عزیز الله کاسب، انتشارات گلی، تهران، 1374 ش، چ 1، ص104.
(41). سلمان ساوه‏‏ای، متوفی 778 ق.
(42). خواجه نصیر طوسی، 597 ـ 672 ق.
(43). اصول کافی، کلینی، ترجمه سید جواد مصطفوی، ج 5، باب التوبه، ص 508، ح 1.
(44). تحریم / 8.
(45). تفسیر نور، قرائتی، چ 1، ج 12، ص 133.
(46). ضرب المثلهای مشهور ایرانی، محمد ملکی‏‏فر، نشر عصر غیبت، قم، 1383 ش، چ 1، ص 155.
(47). میزان الحکمه، ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی، ج 5، ص 2484، ح 8597.
(48). عنکبوت / 20.
(49). تفسیر نور، قرائتی، ج 9، ص 127.
(50). قرآن و طبیعت، سعید حمیدی کلیجی، انتشارات حلم، قم، 1386 ش، چ 2، ص 54.
(51). کافی، کلینی، ترجمه سید جواد مصطفوی، نشر مسجد، تهران، 1345 ش، ج 3، باب الذنوب، ص 373، ح 15.
(52). مؤمنون / 18.
(53). تفسیر نور، قرائتی، ج 8، ص 89.
(54). نهج البلاغه، ترجمه دشتی، نامه 31، نشر طلوع مهر، قم، 1384 ش، چ 3، ص 370.
(55). میزان الحکمه، ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی، ج 5، ص 2492، ح 8639.
(56). لقمان / 16.
(57). تفسیر نور، قرائتی، ج 9، ص 259.
(58). داستانهایی از قضاوت و عدالت امام علی‌علیه‌السلام، عباس عزیزی، انتشارات سلسله، قم، 1379 ش، چ 1، ص 68.
(59). نساء / 11.
(60). میزان الحکمه، ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی، ج 14، ص 7086، ح 22649.
(61). شوری / 49.
(62). تفسیر نور، قرائتی، ج 10، ص 425.
(63). برگرفته از سایت: aty news، کد خبر: 7922، هشتم فروردین 1389.
(64). سایت سازمان تبلیغات اسلامی استان تهران، 7/2/1390، www.tebyan – Tehran.ir.
(65). میزان الحکمه، ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی، ج 1، ص 282، ح 1098.
(66). سوره کوثر.
(67). تفسیر نور، قرائتی، ج 12، ص 610.

1. کدام نماز است که باید به جماعت خوانده شود؟ نماز جمعه.
2. کدام نماز است که می‏‏توان آن‏‏را به جماعت خواند؟ نماز یومیه.
3. کدام نماز است که نمی‏‏توان آن‏‏‏را به جماعت خواند؟ نماز مستحبی.

حدیث:
«مَن مَشَی اِلَی مَسجِدٍ یَطلُبُ فِیهِ الجَمَاعَةَ کَانَ لَهُ بِکُلِّ خُطوَةٍ سَبعُونَ اَلفَ حَسَنَةٍ وَ یَرفَعُ لَهُ مِن الدَّرَجَاتِ مِثلُ َلِکَ؛ (21) هر که برای شرکت در نماز جماعت به مسجدی رود، برای هر قدمی که برمی‏‏دارد، هفتاد هزار حسنه برایش منظور می‏‏شود و به همان اندازه، درجاتش بالا رود.»

آیه:
«وَ أَقِیمُوا الصلَوةَ وَ ءَاتُوا الزَّکَوةَ وَ ارْکَعُوا مَعَ الرَّکِعِینَ»؛ (22) «و نماز را به پا دارید و زکات را بپردازید و همراه رکوع‏‏کنندگان، رکوع کنید [و نماز را با جماعت بگزارید].»

پیامهای آیه (23):
1. با اینکه دستور اخیر، اشاره به مسئله نماز جماعت است؛ ولی، از میان تمام افعال نماز، تنها «رکوع» را بیان کرده و می‏‏گوید: «با رکوع‏‏کنندگان، رکوع کنید» این تعبیر، شاید به خاطر آن باشد که نماز یهود، مطلقا دارای رکوع نبود؛ این نماز مسلمانان است که یکی از ارکان اصلی آن، رکوع محسوب می‏‏شود.
2. رابطه با خدا، از طریق نماز و کمک به خلق خدا، از طریق زکات و همراهی با دیگران، یک مثلّث مقدّس است؛ «أقِیمُوا»، «آتُوا»، «ارکَعُوا».

شیخ صدوق از موسی بن عبدالله نخعی، روایت کرده که گفت: خدمت امام هادی‌علیه‌السلام عرض کردم که یابن رسول الله! مرا زیارتی با بلاغت تعلیم فرما که کامل باشد و هرگاه خواستم یکی از شما را زیارت کنم، آن را بخوانم؛ امام هم این زیارت را تعلیم فرمودند:
«مَن اَطَاعَکُم فَقَد اَطَاعَ اللهَ وَ مَن عَصَاکُم فَقَد عَصَی اللهَ وَ مَن اَحَبَّکُم فَقَد اَحَبَّ اللهَ وَ مَن اَبغَضَکُم فَقَد اَبغَضَ اللهَ؛ (15) هر کس شما را اطاعت کند، همانا از خدا اطاعت کرده است و هر کس از شما سرپیچی کند، قطعاً سرپیچی از دستورات الهی را مرتکب شده است و هر کس شما را دوست بدارد، محقّقا خدا را دوست داشته و هر کس با شما کینه و خشم ورزد، با خدا خشم و کینه ورزیده است.»

حدیث:
ابو بصیر می‏‏گوید: از امام صادق‌علیه‌السلام درباره قول خداوند که فرمود: «قُل اَطِیعُوا اللهَ وَ اَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ اُولِی الاَمرِ مِنکُم…» پرسیدم؛ امام در جواب فرمود: درباره علی بن ابی طالب و حسن و حسین‌علیهم‌السلام نازل شده است.
به حضرت عرض کردم: مردم می‏‏گویند: چرا نام علی‌علیه‌السلام و خانواده‏‏اش در کتاب خداوند عزّ وجلّ برده نشده است؟
فرمود: به آنها بگو: آیه نماز بر پیامبر‌صلی‌الله‌علیه‌وآله نازل شد و در قرآن ذکر نشد که سه رکعتی باشد یا چهار رکعتی، تا اینکه پیامبر‌صلی‌الله‌علیه‌وآله برای مردم بیان کرد. آیه زکات بر آن حضرت نازل شد و بیان نشد که از چهل درهم یک درهم است، تا اینکه پیامبر‌صلی‌الله‌علیه‌وآله آن را برای مردم شرح داد و امر حج نازل شد و بیان نشد که هفت دور طواف کنید، تا اینکه پیامبر‌صلی‌الله‌علیه‌وآله بیان فرمود و آیه «اَطِیعُوا اللهَ وَ اَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ اُولِی الاَمرِ مِنکُم…» نازل شد درباره علی و حسن و حسین‌علیهم‌السلام پس پیامبر‌صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود: «مَن کُنتُ مَولَاهُ فَعَلِیٌّ مَولَاه.» (16)

آیه:
«یَا اَیُّهَا الَّذِینَ ءامَنُوا اَطِیعُوا اللهَ وَ اَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ اُولِی الاَمرِ مِنکُم…»؛ (17) «ای کسانی که ایمان آورده‏‏اید! اطاعت کنید خدا را! و اطاعت کنید پیامبر خدا و اولو الأمر [اوصیای پیامبر] را!»

پیامهای آیه (18):
1. با وجود سه مرجع «خدا»، «پیامبر» و «اولی الامر»، هرگز مردم در بن‏‏بست قرار نمی‏‏گیرند.
2. آمدن این سه مرجع برای اطاعت، با توحید قرآنی منافات ندارد؛ اطاعت از پیامبر‌صلی‌الله‌علیه‌وآله و اولی الامر‌علیه‌السلام نیز، شعاعی از اطاعت خدا و در طول آن است، نه در عرض آن، و به فرمان خداوند اطاعت از این دو لازم است.
3. وقتی پیامبر اسلام‌صلی‌الله‌علیه‌وآله، هنگام عزیمت به تبوک، علی‌علیه‌السلام را در مدینه به جای خود نهاد و فرمود: «اَنتَ مِنِّی بِمَنزِلَةِ هَارُونَ مِن مُوسَی» (19) آیه فوق نازل شد.
4. اسلام مکتبی است که عقاید و سیاستش به هم آمیخته است. اطاعت از رسول‌صلی‌الله‌علیه‌وآله و اولی الامر‌علیه‌السلام که امری سیاسی است، به ایمان به خدا و قیامت که امری اعتقادی است، آمیخته است؛
«اَطِیعُوا اللهَ وَ اَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ اُولِی الاَمرِ».
5. اولی الامر باید همچون پیامبر، معصوم باشند، تا اطاعت از آنها در ردیف اطاعت پیامبر‌صلی‌الله‌علیه‌وآله، بی‏‏چون و چرا باشد.

آیات عظام خامنه‏اى، فاضل، صافى و نورى: مسافت شرعى تقریباً 22.5 کیلومتر است.

آیات عظام ، سیستانى و وحید: مسافت شرعى تقریباً 22 کیلومتر است.

آیت اللَّه مکارم: مسافت شرعى تقریباً 21.5 کیلومتر است.

توضیح المسائل مراجع، م 1272