در روایات فراوانی وارد شده است:

«هر کس از دنیا برود و امام زمان خود را نشناسد، به مرگ جاهلی از دنیا رفته.»

این روایات در مورد شناخت و معرفت تمامی ائمه علیهم السلام صادق است؛ ولی در باره حضرت مهدی علیه السلام به خصوص روایاتی وارد شده است. درباره شناخت همه ائمه علیهم السلام می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1. معاویة بن وهب گوید:

«شنیدم که امام صادق علیه السلام می‌فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

«مَنْ ماتَ لا یَعرِفُ اِمامَهُ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلیَّةً»

? (الغیبة، ص 129؛ کمال‌الدین و تمام النعمة، ج 2، ص 409، ح 9.)

(هر کس در حالی که امام خودش را نمی‌شناسد بمیرد، به مرگ جاهلیت مرده است.»

2. یحیی بن عبداللّه گوید:

«امام صادق علیه السلام به من فرمود:

ای یحیی بن عبداللّه هر که شبی را سپری کند که در آن شب امام خود را نشناسد (نداند امامش کیست)، به مرگی چون زمان جاهلیت از دنیا رفته است.»

? (همان، ص 127، ح 1.)

روایات دسته دوم که در خصوص معرفت حضرت مهدی علیه السلام ذکر شده از این قرار است:

1. ابوعلی بن همام گوید: «از محمد بن عثمان عمری شنیدم که می‌گفت:

از پدرم شنیدم که می‌گفت: من در حضور ابومحمد حسن بن علی علیه السلام بودم از آن حضرت درباره این خبر که از پدران خود روایت کرده است (زمین تا روز قیامت از حجّت خداوند بر خلقش خالی نیست و هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مردن جاهلیت مرده است.)

پرسیده شد؛ فرمود: به راستی این درست است؛ چنان که روز درست است. به او عرض شد: ای پسر رسول خدا صلی الله علیه و آله؛ حجّت و امام بعد از شما کیست؟

فرمود: پسرم محمد او است امام و حجّت بعد از من. هر کس بمیرد و او را نشناسد، به مردن جاهلیت مرده است.»

? (کمال‌الدین، ج 2، ص 81، ح 8.)

2. نشناختن حضرت مهدی علیه السلام، می‌تواند منجر به انکار آن حضرت شود؛ چنان که رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله انکار حضرت مهدی علیه السلام در دوران غیبت را سخت مذمت نموده، می‌فرماید:

«مَنْ اَنْکَرَ القائِمَ مِنْ وُلْدِی فِی زَمانِ غَیْبَتِهِ فَماتَ فَقَدْ ماتَ میتَةً جاهِلیَّةً»

? (کمال‌الدین، ج 2، ص 412، ح 12.)

(هر کس قائم از فرزندانم را در زمان غیبتش منکر باشد، به مرگ جاهلیت مرده است.» در مقابلِ روایات فوق، سخنانی از ائمه علیهم السلام رسیده که پاداشی بس بزرگ برای کسانی که از امام زمان خود شناخت دارند، بیان نموده است. حمران بن اعین از امام صادق علیه السلام روایت کرده است:

«اِعرِفْ اِمامَکَ فَاِذا عَرَفتَهُ لَمْ یَضُرَّکَ تَقَدَّمَ هَذا الاَمرُ اَمْ تَأَخَرَّ فَاِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ:

«یَومَ نَدعُوا کُلَّ اُناسٍ بِاِمامِهِم»

? (سوره اسراء (17)، آیه 71.)

فَمَنْ عَرَفَ اِمامَهُ کانَ کَمَنْ هُوَ فِی فُسْطاطِ القائِمِ علیه السلام»

? (الغیبة، ح 1، ص 331، ح 7؛ همچنین الکافی، ج 1، ص 371، کتاب الغیبة، ص 459.)

(امام خود را بشناس؛ چون او را شناختی، دیگر تو را زیانی نخواهد رسید که این امر پیش افتد یا تأخیر کند؛ زیرا خدای تعالی می‌فرماید: «روزی که هر گروهی را با امامشان فرا می‌خوانیم.» پس هر کس امام خود را شناخت، همانند کسی است که در خیمه قائم باشد.»