در تمامی آیین های بشری این باور وجود دارد که مصلحی ظهور خواهد کرد و جهان را از عدل و داد سرشار خواهد کرد اما شیعیان بر این باورند که این منجی حاضر و حی است و بر تمامی اسرار آگاه اما از دیدگان غایب است.

او در غیبت است تا صبر جهان از غیبت اش به سر آید و او را صدا زند تنها در چنین زمانی است که او خورشید روشنایی بخش بشریت طلوع خواهد کرد.

با وجود این باور هماره این سوال مطرح بوده است که اگر امام (ع) حاضر است پس چرا غایب است و چگونه می شود از امامی که از انظار غایب است سود جست و از وجود او تاثیر گرفت؟

در کلام معصوم آمده است وجود آن حضرت (ع) در زمان غیبت مانند خورشیدی است که ابرها بر نور آن سایه انداخته اند. (بحار الانوار، ج 53، ص 180).

تشبیه زیبای به کار رفته در حدیث نشان می دهد که وجود آن حضرت حتی در غیبت همچون خورشید در پس ابر همچنان بر وجود ما می تابد و جهانی را از نور خود روشن می کند. آری این خورشید است که نور روشنایی اش را بر همه چیز و همه کس بدون چشم داشتی افروخته است.

از معانی گران بهایی که می توانیم از حدیث بیاموزیم آن است که همچنان که مردم انتظار بیرون آمدن خورشید از پس ابرهاى تیره را مى کشند تا بیشتر ازآن بهره مند گردند، در زمان غیبت نیز شیعیان و محبان حضرت هماره انتظار وجود مبارکش را دارند که این انتظار در انسان‌ها حالت انتظاری خوشایند و امید بخش ایجاد می کند که آنها را از یاس و ناامیدی می رهاند.

از دیگر فواید آن حضرت (ع) در دوران غیبت آن است که اگر چه خورشید در پس ابر برای مدتی پنهان می شود، اما نور روشنى بخش خود را از جهانیان دریغ نمى كند و باز هم از پس ابر، زمین و آسمان را روشن مى كند. امام(ع) نیز هر چند كه در پسِ پرده غیبت قرار دارد، اما نور ولایت آن حضرت بر همه عالمیان پرتوافكن است، چه این كه اگر نور آن امام نباشد، بنابر روایات معصومین (ع) زمین و اهل آن از بین مى روند و اوست كه امان اهل زمین است.

پنهان شدن خورشید در پس ابر نه تنها سبب نمی شود انسان ها خورشید را فراموش کنند، بلکه توجه آن ها را به خورشید بیشتر می کند. غیبت نیز منجر می شود که مردم مقام و جایگاه امام را بیشتر درک کنند و آرمان اصلی و ظهور آن حضرت را فراموش نکنند. ابر و خورشید برای همیشه با هم نیستند سرانجام ابر از مقابل خورشید کنار خواهد رفت و روزی غیبت امام (عج) تمام می‌شود و او خواهد آمد.

آن حضرت حتی در غیبت همچون خورشید در پس ابر همچنان بر وجود ما می تابد و جهانی را از نور خود روشن می کند. آری این خورشید است که نور روشنایی اش را بر همه چیز و همه کس بدون چشم داشتی افروخته است

کسی نمی تواند وجود آن حضرت را منکر شود؛ چرا که هركس با وجود این همه آثار، باز هم منكر وجود مباركش شود، مانند كسى است كه منكر وجود خورشید گردد، هنگامى كه در پشت ابرها از دیدگان، به ظاهر پنهان است، گرچه آثار وجودش به جهانیان مى رسد.

امام زمان

نور وجود آن حضرت و نور علم و هدایت او به خلق می رسد همانگونه که نور خورشید از پس ابر به زمین می رسد و همانا با وجود نور او مردم به گمراهه نمی روند؛ همانگونه که معصوم می فرماید: اگر امام (ع) نبود، مردم با اعمالشان مستحق عذاب های گوناگون می گشتند. خداوند نیز در قرآن اینگونه می فرماید: ای رسول تا وقتی که تو در میان مردم هستی آنان را عذاب نمی کنم.

خورشید مرکز منظومه شمسی و سبب حیات در کره زمین است، حتی اگر پشت ابر باشد. او، خورشید هستی نیز قلب عالم امکان است حتی اگر غایب باشد.

غیبت امام (ع) آزمایشی الهی است که در آن بندگان آزموده می شوند تا سره از نا سره تمیز یابد و کسانی که دارای ایمان راسخی نیستند، باطن آن‏ها و حقیقت وجودشان آشکار گردد. امام قائم (ع) به خاطر عدم پذیرش جامعه، از نظرها پنهان است. او همچون امامان معصوم دیگر اگر آشكار بود، مردم همان ظلمی را که در حق آن امامان كردند در حق او نیز مى كردند، اما او غائب است تا مردم آمادگى پذیرش او را در طول زمان و با برنامه ریزیهاى دراز مدت و تكامل معنوى و مادى پیدا كنند.

طول غیبت امام و دوری از خورشید هستی بخش بشریت و حرمان مردم از وجود آن منجی و مصلح و عدل گستر جهانی به تدریج منجر به فساد در تمامی زمینه ها می گردد و همین خستگی و رسیدن به کمال نارضایتی در مردم منجر به پدید آمدن زمینه های انقلاب و ظهور آن حضرت می شود و تنها در آن زمان است که مردم منتظران واقعی ظهور آن مصلح و عدل گستر جهانی می شوند؛ چرا كه تا همگان، تلخی و رنج ظلم و فساد را نچشند آماده درك لذت عدالت و اصلاح نخواهند شد، چنانكه در کلام معصوم (ع) آمده است:«یملاء الارض عدلا و قسطا و نورا كما ملئت ظلما و جورا و شرا؛ آن حضرت زمین را پر از قسط و عدل و نور خواهد كرد همان گونه كه پر از ظلم و جور شده باشد».

اگر چه غیبت امام فواید فراوانی دارد و ما می توانیم بدین وسیله خود را آماده پذیرایی و پذیرفتن وجود آن حضرت بکنیم، اما هیچگاه غایب بودن آن حضرت نمی تواند خلا درک وجود آن حضرت و برکت رهبری جهانی آن حضرت را پر کرده و تشنگان ولایت دولت کریمه اش را سیراب کند، از این رو است که ما همیشه این دعا را با خود زمزمه خواهیم کرد:

اللهم انا نشکو الیک فی دولة کریمه تعز بها الاسلام و اهله و تذل بها النفاق و اهله.