نخستين سؤ ال در روز قيامت

قال رسول الله - صلي الله عليه وآله - :

حافظوا علي الصلوات الخمس فان الله - عزوجل - اذا كان يوم القيامة يدعوا العبد فاول شي ء يساءل عنه ، الصلاة فان جاءبها تامة و الا زخ به في النار ؛

نمازهاي پنج گانه را محافظت كنيد ، زيرا روز قيامت كه مي شود خداوند بنده اش را فرا مي خواند و نخستين چيزي كه از او مي پرسد نماز است ، اگر آن را به طور كامل انجام داده باشد ، (به بهشت مي رود) و گرنه در آتش افكنده مي شود .

(بحارالانوار ، ج 82 ، ص 201 ، جامع الاخبار ، ص 86 و 87)

 تداوم نماز و انتظار

قال رسول الله - صلي الله عليه وآله - :

لايزال العبد في صلوة ماانتظر الصلوة ؛

بنده مادام كه منتظر نماز است در حال نماز است .

(نهج الفصاحه ، ص 527 ، حديث 2538)

 وصيت اميرالمؤ منين (ع(

قال علي - عليه السلام - :

الله ، الله في الصلوة ، فانها عمود دينكم ؛

خدا را ، خدا را درباره نماز ؛ چرا كه ستون دين شماست .

(نهج البلاغه ، نامه ها ، ص 47)

 باز هم سيماي نماز

هر چه براي نماز گفته و نوشته شود حق آن ادا نمي شود و چگونه ممكن است عمودِ دين و پرچم اسلام و يادگار اديان و انبيا و محور قبولِ همه اعمال در چند جمله بيان شود ؟

نماز ، برنامه هر صبح و شام است بهنگام صبح اولين كلامِ واجب نماز و بهنگام شام آخرين واجب ، نماز است . پس آغاز و انجامِ هر روزت با ياد خدا و براي خدا است .

نماز در سفر يا وطن ، در زمين يا هوا ، در فقر يا غني ، رمز آنست كه در هر كجا هستي و هر كه هستي مطيع او باشي نه غير او .

نماز ، ايدئولوژي عملي مسلمان است كه در آن عقائد و افكار و خواسته ها و الگوهاي خود را بيان مي كند .

نماز ، استحكام بخشيدن به ارزشها و جلوگيري از فروپاشي شخصيتِ افراد و اعضاي جامعه است كه اگر مصالح ساختمان سُست باشد ساختمان فرو مي ريزد .

اذانِ نماز ، شيپورِ توحيد است كه سپاه متفرّقِ اسلام را در يك صف و زير يك پرچم فرا مي خواند و آنان را پشتِ سر امامي عادل قرار مي دهد .

امام جماعت يكي است تا رمز اين باشد كه امام جامعه نيز بايد يكي باشد تا اداره امور متمركز باشد .

امام جماعت بايد مراعات ضعيف ترين مردم را بكند و اين درس است كه در تصميم گيري هاي جامعه مراعاتِ طبقه محروم را بكنيد . پيامبر خدا بهنگام نماز صداي گريه طفلي را شنيد نماز را به سرعت تمام كرد تا اگر مادر طفل در نماز شركت كرده كودكش را آرام كند ! (52)

اولين فرمان بدنبال آفرينش انسان ، فرمان سجده بود كه به فرشتگان فرمود : براي آدم سجده كنيد . (53)

اولين نقطه زمين (مكّه و كعبه ) كه از زير آب بيرون آمد و خشكي شد مكان عبادت بود . (54)

اولين كار رسول خدا پس از هجرت به مدينه ساختن مسجد بود .

نماز هم انجام معروف است هم نهي از منكر . هر روز در اذان و اقامه مي گوييم ((حيّ علي الصلوة حيّ علي الفلاح حيّ علي خير العمل )) كه همه امر به بالاترين معروف ها يعني نماز است .

از سوي ديگر نماز انسان را از فساد و فحشا بازمي دارد : (اِنَّ الصَّلوةَ تَنْهي عَنِ الْفَحْشاءِ وَالْمُنكَر)(55)

نماز ، حركاتي است برخاسته از آگاهي و شناخت . شناختِ خداوند كه به فرمان او و براي او و اُنس با او قيام مي كنيم و لذا قرآن ما را از نماز در حال مستي (56) و كسالت (57) نهي كرده است تا آنچه را در نماز مي گوييم با توجه و آگاهي باشد .

نماز ، آگاهي بخش است . هر هفته روزهاي جمعه نمازجمعه برپا مي شود و قبل از نماز دو خطبه خوانده مي شود . اين دو خطبه بجاي دو ركعت از نماز و به عبارتي جزئي از نماز است . خطبه هايي كه به فرموده امام رضا عليه السلام بايد مردم را از تمام مسائل جهان آگاه كند .

شنيدن خطبه ها و آنگاه نماز خواندن يعني آگاه شدن و بعد نمازخواندن .

نماز خروج از خود و پرواز بسوي خداست و قرآن مي فرمايد :

(وَ مَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ اِلَي اللّهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْت فَقَدْ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلَي اللّهِ)(58) هركس از خانه اش به قصد هجرت بسوي خدا و رسولش خارج شود و سپس مرگ او را دريابد پاداشش بر خداست .

امام خميني مي فرمايد : هجرت از خانه دل بسوي خدا ، يكي از مصاديق آيه است ، هجرت از خودپسندي و خودخواهي و خودبيني به سوي خداپرستي و خداخواهي و خدابيني بزرگ ترين هجرت هاست . (59)

نماز به منزله اسم اعظم الهي بلكه خودِ اسم اعظم است .

در نماز ، عزّت ربّ و ذلّت عبد مطرح است كه اين دو مقام بس عالي است .

نماز پرچم اسلام است . ((عَلَمُ الاِْسْلامِ اَلصَّلوة ))(60)

همانگونه كه پرچم نشانه است ، نماز نيز نشانه و علامت مسلماني است . چنانكه پرچم مورد احترام است و اهانت به آن ، اهانت به يك ملّت و كشور است ، اهانت و بي توجهي به نماز نيز بي توجهي به كلّ دين است . چنانكه برپابودن پرچم نشانه حيات سياسي و نظامي و قدرت است . در برپابودن نماز نيز اين امور مطرح است .

 نماز نوري از خدا

قال رسول الله - صلي الله عليه وآله - :

الصلاة نورالمؤ من و الصلاة نور من الله ؛

نماز نور مؤ من است و نماز نوري از خداوند است .

(جامع احاديث الشيعه ، ص 4 و 15)